Ticari Kredi Kısıtları ve Bankaların Bekle-Gör Oyunu
Merkez Bankası’nın son üç ayda yaptığı 7,5 puanlık faiz indirimi, piyasalarda dikkatle takip ediliyor. Politika faizi yüzde 42,5’e düşürülse de bankaların kredi verme iştahında beklenen hareketlenme görülmüyor. Özellikle ticari kredi faizleri, mevduat faizlerindeki gerilemeye rağmen aynı oranda düşmüyor.
Peki bankalar ticari kredi faizlerini düşürmek için ne bekliyor?
Bankaların Çifte Standardı: Mevduat Düşer, Kredi Direnir!
Bankalar, mevduat faizlerini faiz indirimine paralel şekilde anında aşağı çekerken, ticari kredi faizlerinde aynı refleksi göstermiyor. Oysa ekonomiyi canlı tutan en önemli damar, reel sektöre verilen kredilerdir.
Bugün KOBİ’ler ve sanayiciler finansmana ulaşmada ciddi sıkıntılar yaşarken, bankaların kredi faizlerini yüksek tutmaya devam etmesi üretimi ve yatırımı sekteye uğratıyor. Merkez Bankası’nın faiz indirimleri, reel sektörün rahatlaması için yapılıyor ama bankalar bu rahatlamayı sağlamak yerine bekle-gör stratejisiyle hareket ediyor.
Ticari Kredi Kısıtlamaları Ekonomiye Enflasyon Olarak Dönüyor
Sadece faiz oranları değil, ticari kredi büyümesine getirilen sınırlamalar da ekonomiyi zorluyor. Bankalar, belirlenen sınırların ötesinde kredi veremediği için arz tarafında ciddi sıkıntılar yaşanıyor.
Bu durum, yatırımların ertelenmesine, üretim kapasitesinin azalmasına ve maliyetlerin artmasına sebep oluyor. Sonuç? Daha az mal üretiliyor, ancak talep aynı kaldığı için fiyatlar yükseliyor ve enflasyonist baskı artıyor. Kısacası, kredi kısıtlamaları enflasyonun düşmesini zorlaştırıyor.
Öncelikli Hedef: KOBİ’ler ve Üretici Kesim Olmalı
Türkiye ekonomisinin belkemiği olan KOBİ’ler, ticari krediye en çok ihtiyaç duyan kesimlerin başında geliyor. Bu nedenle faiz indirimlerinin öncelikli olarak KOBİ kredilerine yansıtılması gerekiyor. Eğer küçük ve orta ölçekli işletmeler uygun finansmana erişemezse, istihdam ve üretim düşer, işsizlik artar ve enflasyon daha da körüklenir.
Merkez Bankası’nın faiz indirimleri, bankaların ticari kredilerde aynı oranda faiz düşürmesiyle anlam kazanır. Aksi takdirde, ekonomi üzerindeki yük artar ve faiz indirimleri reel sektöre fayda sağlamadan kalır.
Çözüm net!
KOBİ kredilerine öncelik verilmeli, ticari kredi büyüme kısıtlamaları gözden geçirilmeli ve üretimi destekleyecek bir finansman modeli hayata geçirilmelidir.